အလုပ္ ( WORK ) နဲ႔စပ္လ်ဥ္းတဲ႔ ပညာရွိတို႔ရဲ႕စကားတစ္ခ်ိဳ႕

“ အလုပ္ ” သုိ႔မဟုတ္ “ အလုပ္လုပ္ၿခင္း ” အေၾကာင္း ေရွးလူေတြေၿပာခဲ႔တဲ႔ မွတ္သားစရာ စကားမ်ား စြာထဲက တခ်ိဳ႕ ကုိ ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ၿပရရင္၊
ဦးစြာပထမ အလုပ္တစ္ခု မလုပ္မွီ ၾကိဳတင္ၿပင္ဆင္တယ္ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ William Held ဆိုတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ က--
The best preparation for work is not thinking about work, talking about work, or studying for work: it is work.

“ အလုပ္အတြက္ အေကာင္းဆံုး ၿပင္ဆင္မႈဟူသည္ အလုပ္အေၾကာင္း စဥ္းစားေနၿခင္း မဟုတ္၊ အလုပ္အ ေၾကာင္း ေၿပာဆိုေနၿခင္း မဟုတ္၊ အလုပ္အတြက္ေလ႔လာေနၿခင္းလည္း မဟုတ္၊ အလုပ္လုပ္ၿခင္းသာ ၿဖစ္၏ ” တဲ႔။

လူေတြက အလုပ္တစ္ခု လုပ္ေတာ႔မယ္ဆုိရင္ နည္းနည္းေတာ႔ ၿပင္ဆင္ရဦးမယ္ဆိုၿပီး၊ အလုပ္အေၾကာင္း စဥ္းစား သလိုလို တုိင္ပင္ေၿပာဆိုသလုိလုိ အဲဒီအလုပ္နဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ ပိုၿပည္႔ၿပည္႔စံုစံုသိေအာင္ ေလ႔လာ သလုိလိုနဲ႔ အခ်ိန္ ဆြဲေနတတ္ၾကတယ္။ အခ်ိန္ဆြဲတာ မ်ားသြားရင္ အလုပ္မၿဖစ္ေတာ႔ဘူး။
ဒါေၾကာင္႔မို႔ အလုပ္အတြက္ ၿပင္ဆင္တာေတြ ဘာေတြလုပ္မေနနဲ႔၊ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ခ်က္ခ်င္းေကာက္လုပ္လို႔ တိုက္တြန္းတဲ႔ ဒီစကားကိုေၿပာတာ၊ ဒါကို အတုိေၿပာမယ္ဆိုရင္ “ အလုပ္အတြက္ အေကာင္းဆံုးၿပင္ဆင္မႈဟူ သည္ အလုပ္ေကာက္လုပ္ၿခင္းပင္ၿဖစ္သည္ ” လို႔ ဆိုရလိမ္႔မယ္။

အခ်ိန္ဆြဲၿခင္း

အခ်ိန္ဆြဲၿခင္း၊ ေရႊ႕ဆိုင္းၿခင္း (procrastination)နဲ႔ပတ္သတ္လို႔ အဂၤလိပ္မွာ လူသိမ်ားတဲ႔ စကားပံုတစ္ခုရွိတယ္/

Procrastination is the thief of time.
“ ေရႊ႕ဆိုင္းၿခင္းကား အခ်ိန္သူခိုးၿဖစ္၏ ” တဲ႔။
ေရႊ႕ဆုိင္းၿခင္းေၾကာင္႔ အခ်ိန္ေတြ အလဟသၿဖစ္ရတယ္၊ သူခိုးခိုးခံရသလုိ ဆံုးရႈံးရတယ္ဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္။
ဒီသေဘာကိုပဲ အဂၤလိပ္ကဗ်ာဆရာ အက္ဒ၀ပ္ယန္း (Edward Young) (၁၆၈၃ - ၁၇၆၅)က သူရဲ႕ Night Thoughts ကဗ်ာထဲမွာ အခုလိုေရးတယ္။
Procrastination is the thief of time;
Year after year it steals, till all are fled.
ဒါက အခ်ိန္ဆြဲတတ္တဲ႔ အက်င္႔ဆိုးၾကီး စြဲကပ္ေနသူမ်ားအတြက္ ေၿပာတာ။ ေန႔ ေရႊ႕ညေရႊ႕လေရႊ႕ ႏွစ္ေရႊ႕နဲ႔ ရွိသမွ် အခ်ိန္ေတြ ေရႊ႕ရင္းကုန္ၾကလိမ္႔မယ္လို႔ သတိေပးတာ။
ဒီကဗ်ာထဲမွာ သူဆက္ေရးထားေသးတယ္ ။ တစ္သက္လံုး အခ်ိန္ေတြ ေရႊ႕ရင္း အိုေသသြားတဲ႔လူအေၾကာင္း-
At thirty, man suspects himself a fool;
Knows it at forty, and reforms his plan;
At fifty chides his infamous delay,
Pushes his prudent purpose to resolve;
In all the magnanimity of thought
Resolves, and re-resolves; then dies the same.
အဲဒါကို အၾကမ္္းအဓိပၸာယ္ၿပန္ရရင္
အသက္ ၃၀ အရြယ္မွာ ငါ အလကားေကာင္ၿဖစ္ေနၿပီလား စစဥ္းစားမိ၊ ၄၀ က်ေတာ႔ ဟုတ္တယ္ေသခ်ာ္တယ္ လို႔သိ၊ မၿဖစ္ဘူး၊ ငါ႔အစီအစဥ္ေတြ ၿပန္ၿပင္ရမယ္လို႔ လုပ္၊ ၅၀ က်ေတာ႔ ဒါေလာက္ေတာင္ေႏွးေကြးရေကာင္း လားလို႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ေဒါသထြက္၊ (ကိုယ္အခ်ိန္ဆြဲတတ္တဲ႔ အေၾကာင္းလည္း လူတကာသိေနၿပီ၊)

အဲဒီေတာ႔မွ ကိုယ္အေၿမာ္အၿမင္ရွိစြာ ခ်မွတ္ခဲ႔တဲ႔ ကိုယ္႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ေအာင္ၿမင္ဖို႔ မမွိတ္မသံု ေဆာင္ ရြက္ေတာ႔မယ္လုိ႔ သႏၷ္ိ႒ာန္ခ်၊ အဲသည္ေနာက္လည္း ၿမင္႔မားခိုင္ၾကည္တဲ႔ စိတ္ထားနဲ႔ သႏၷိ႒ာန္ေတြ ထပ္ထပ္ ၿပီးခ်၊ ဒီလုိနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ဘာမွ အေၾကာင္းမထူးပဲနဲ႔ ေသဆံုးသြား၊ ဆိုတဲ႔ သေဘာၿဖစ္တယ္။

ဒါေၾကာင္႔မို႔လုိ႔ လူၾကီးသူမေတြက ေဟ႕... လုပ္စရာရွိတာၿမန္ၿမန္လုပ္၊ အခ်ိန္မေရႊ႕ၾကနဲ႔လုိ႔ သတိေပးေလ႔ရွိ တာပဲ။
အဂၤလိပ္စာေရးဆရာၾကီး ခ်ားလ္(စ)ဒစ္ကင္း(စ) (Charles Dickens) (၁၈၁၂- ၇၀)ကဆိုရင္ ဒီေန႔လုပ္ႏိုင္တာ ကို ဘယ္ေတာ႔မွ ေနာက္တစ္ေန႔မေရႊ႕နဲ႔၊ (Never do tomorrow  what you can do today.) လို႔ ရွင္းရွင္းေရးခဲ႔ တယ္ ။

အလုပ္ရဲ႕တန္ဖိုး

ၿပင္သစ္ေတြးေခၚရွင္ ေဗာ္လတဲယား (Voltaire) (၁၆၉၄ - ၁၇၇၈)က  Work keeps at bay three great evils; boredom, vice, and need.
(keeps at bay ဆိုတာ ထိန္းထားတာ၊ မလုပ္ႏိုင္ေအာင္တားထားတာ၊)
အဓိပၸာယ္က “ အလုပ္ကား ပ်င္းရိထံုထိုင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈ ဒုစရိုက္ႏွင္႔ ဆင္းရဲမြဲေတြမႈတည္းဟူေသာ မေကာင္း ဆိုး၀ါး ကိစၥၾကီးသံုးရပ္ကို ထိ္န္းခ်ဳပ္ထားေပသည္ ” တဲ႔။ အလုပ္လုပ္ၿခင္း ရဲ႕ အက်ိဳးကိုေၿပာတာ။

အလုပ္၀ါဒ

ခ်ားလ္(စ) ဟ်ဴး(ဇ) (Charles E.Hughes) (၁၈၆၂ - ၁၉၄၈ ) ဆိုတဲ႔ ပုဂိၢဳလ္ကေတာ႔ အလုပ္၀ါဒသမား။
သူက ....
I believe in work, hard work and long hours of work. Men do not break down from overwork, but from worry and dissipation. တဲ႔။
(believe in work ဆိုတာ အလုပ္လုပ္ၿခင္းဟာ မွန္တယ္၊ ေကာင္းတယ္၊ အလုပ္ဟာလူကို အက်ိဳးၿပဳတယ္လို႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေၿပာတာ။)
အလုပ္လုပ္တာေကာင္းတယ္။ မ်ားမ်ားလုပ္ အခ်ိန္အၾကာၾကီးလုပ္ေလ ပိုေကာင္းေလ ဆိုတဲ႔ သေဘာေၿပာ တာ။ (Long hours ဆိုတာ ပံုမွန္အလုပ္ခ်ိန္ တစ္ေန႔ ရွစ္နာရီရွိတယ္ဆိုရင္ ဒီထက္မက ပိုလုပ္တာ၊ ၉ နာရီ၊ ၁၀ နာရီ၊ ၁၁ -၁၂ နာရီ လုပ္တာ)
[ break down (breakdown) (nervous breakdown) ဆိုတာက စိတ္ေရာကိုယ္ပါ မက်န္းမမာ ၿဖစ္သြားတာ။] ခင္ ဗ်ား ဒီႏႈန္းအတိုင္း အလုပ္လုပ္ေနရင္ ဦးေႏွာက္ေခ်ာင္သြားလိမ္႔မယ္၊ breakdown ၿဖစ္သြားလိမ္႔မယ္  စသၿဖင္႔ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ေၿပာတတ္ၾကတယ္။ ဟ်ဴး(ဇ) ကေတာ႔ လူေတြ breakdown ၿဖစ္တာ အလုပ္လုပ္ လြန္းလို႔ (overwork ေၾကာင္႔) မဟုတ္ဘူး။ စိတ္ေလေနတာ (dissipation)၊ စိုးရိတ္ေၾကာင္႔ၾကမ်ားတာ(worry) ေတြေၾကာင္႔သာ ၿဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုတယ္။

လုပ္လည္းလုပ္ နားလည္းနား

သုိေသာ္ အလုပ္လုပ္လြန္းတာကို မၾကိဳက္တဲ႔စကားတစ္ခု ေရွးတုန္းကပဲ ရွိပါတယ္။
All work and no play makes Jack a dull boy. တဲ႔ ။ အလုပ္ခ်ည္း လုပ္ေနၿပီး အပန္းေၿဖမႈ ၿမဴးတူးေပ်ာ္ရႊင္မႈ မရွိ ဘူးဆိုရင္ လူတစ္ေယာက္ဟာ မသြက္လက္မထက္ၿမက္ေတာ႔ဘူး၊ ( ထိုင္းထိုင္းမိႈင္းမိႈင္း ၿဖစ္လာမယ္) ဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္။ [ Jack ဆိုတာကေတာ႔ ဘယ္သူဘယ္၀ါ ရယ္မဟုတ္၊ အမ်ားအတြက္ အလြယ္တကူ သံုးတဲ႔ နာမည္ တစ္ခု။]

၀ါသနာပါတဲ႔ အလုပ္

ေဖာ႔က္(စ) (Sim Fox) ဆိုတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္က သူ႔အေဖရဲ႕ စကားကို ကိုးကားၿပီးေၿပာတယ္။
My father always told me, " Find a job you love and you'll never have to work a day in your life." တဲ႔။
[ a job you love= ႏွစ္သက္တဲ႔ အလုပ္ ၀ါသနာပါတဲ႔ အလုပ္၊ ေပ်ာ္တဲ႔ အလုပ္၊ ( အလုပ္= အလုပ္အကိုင္)
have to work = အလုပ္လုပ္ရတယ္၊ (မလုပ္ခ်င္ဘဲ) လုပ္ေနရတယ္၊ “ အလုပ္ ” ဆိုၿပီးလုပ္ေနရတယ္။]
အလုပ္အကိုင္ေရြးတဲ႔ အခါ ကိုယ္၀ါသနာပါတဲ႔ (ကိုယ္ေပ်ာ္တဲ႔) အလုပ္အကိုင္မ်ိဳးကို ေရြးဖို႔ေၿပာတာ။ အဲဒါဆိုရင္ ငါအလုပ္လုပ္ေနရတယ္လုိ႔ စိတ္ပင္ပန္းၿခင္း၊ ညစ္ညဴးၿခင္းမ်ိဳး ဘယ္ေတာ႔မွ ရွိမွာမဟုတ္ဘူးဆိုတဲ႔ သေဘာ ေၿပာတာ။

အလုပ္လုပ္ေနမွ

သံကို အသံုးမၿပဳတဲ႔ အခါ (၀ါ) မထိေတြ႔ မကိုင္တြယ္ဘဲ ထားတဲ႔အခါ သံေခ်းတက္လာတယ္ (rust)။ အလားတူ ပဲ အသိဥာဏ္ (ဦးေႏွာက္)ကို ထုတ္မသံုးတဲ႔အခါ ( ဥာဏ္ထုတ္ရတဲ႔ အလုပ္မ်ိဳး မလုပ္တဲ႔ အခါ ) ဦးေႏွာက္ည႔ံ ဖ်င္း ယိုယြင္းလာတယ္ (၀ါ) ဥာဏ္မသံုးတာ ၾကာရင္ ဦးေႏွာက္ သံေခ်းတက္သြားတတ္တယ္၊ ဆိုတဲ႔ အ ေၾကာင္းကို အီတလီ ပန္းခ်ီေက်ာ္ၾကီး လီယိုနာဒို ဒါဗင္ခ်ီ (Leonardo da Vinci) (၁၄၅၂-၁၅၁၉) က အခုလို ေၿပာတယ္။
Just as iron rusts from disuse, even so does inaction spoil the intellect. တဲ႔ ။

ေစာေစာထတဲ႔လူေတြ ထိပ္တန္းေရာက္မယ္

ထၾကြလံုလရွိတဲ႔သူဟာ အက်ိဳးေက်းဇူး ခံစားရၿမဲ ၿဖစ္သြားတဲ႔ အေၾကာင္းကို အဂၤလိပ္စကားပံုမွာ The earlier bird catches the worm. (ေစာတဲ႔ ငွက္ ပိုးေကာင္ဖမ္းမိတယ္၊) အိပ္ရာက ေစာေစာထၿပီး အစာရွာထြက္တဲ႔ငွက္ အစာရတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒီစကားပံုက အသံုးမ်ားလြန္းတာေၾကာင္႔ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ႔ early bird ဆိုတာ အိပ္ရာက ေစာေစာထေလ႔ရွိတဲ႔ လူ၊ ကိစၥ၀ိစၥရွိရင္ သူမ်ားထက္ ေနာက္က်မခံ အရင္ဦးေအာင္လာတဲ႔လူလို႔ အဓိပၸာယ္ထြက္လာတယ္။

အိႏၵိယတိုင္းရင္းသားတုိ႔ကေတာ႔ ဒီစကားပံုပါ သေဘာကိုပဲ အိပ္ရာထေနာက္က်တဲ႔သူ ႏြားထီးကေလးရတယ္၊ အိပ္ရာက ေစာေစာထတဲ႔လူ ႏြားမကေလးရတယ္၊
(Who sleeps late gets the bull-calf, he who rises early the cow-calf.) လို႔ဆိုၾကတယ္။ ႏြားမေလးက ႏြားထီး ေလးထက္ ပိုတန္ဖိုးရွိတယ္ေလ ။

အိပ္ရာက ေစာေစာထၿခင္းရဲ႕ အက်ိဳးကို တကယ္ယံုၾကည္တဲ႔ ဒဲင္တင္ဂ်ာ (Ron Dentinger) ဆိုတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္တစ္ ေယာက္ကလည္း၊ မယံုမရွိ တကယ္ဗ် ဆိုတဲ႔ သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ခုလိုေၿပာတယ္။
There is a close correlation between getting up in the morning and getting up in the world.
အိပ္ရာက ေစာေစာထၿခင္း မထၿခင္းနဲ႔ ေလာကမွာ ေပါက္ေၿမာက္ေအာင္ၿမင္ၿခင္း မေအာင္ၿမင္ၿခင္းၾကား နီး ကပ္ေသာ အၿပန္အလွန္ ဆက္စပ္မႈ (သိသိသာသာ ဆက္စပ္မႈ) ရွိေနတယ္တဲ႔။
ေစာေစာထတဲ႔ လူေတြ ၾကီးပြားတိုးတက္ၾကတယ္၊ အိပ္ရာထေနာက္က်သူ (အအိပ္ၾကီးသူ၊ အလုပ္မလုပ္သူ) ေတြမၾကီးပြား မတိုးတက္ၾကဘူးလို႔ ဆိုလိုက္တာပဲ ။

အေကာင္းဆံုးလက္ရာၿဖစ္ပါေစ
အလုပ္နဲ႔စပ္လ်ဥ္းတဲ႔ စကားကို အေမရိကန္လူမည္းေခါင္းေဆာင္ၾကီးတစ္ဦးၿဖစ္တဲ႔ မာတင္လူသာကင္း (Martin Luther King. Jr.) (၁၉၂၉-၆၈) ရဲ႕ေၿပာၾကားခ်က္ တစ္ခုနဲ႔ နိဂံုးခ်ဳပ္တယ္။
မာတင္လူသာကင္းက ---
Whatever your life's work is, do it well. A man should do his job so well that the living, the dead and the unborn could do it no better.
If it falls your lot be a street sweeper, sweep streets like Michelangelo painted pictures, like Shakespeare wrote poetry, like Beethoven composed music; sweep streets so well that all the hosts of heaven and earth will have to pause and say, " Here lived a great street sweeper, who swept his job well."
လို႔ ၾသ၀ါဒစကားဆိုခဲ႔တယ္။
ဒါကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာၿပန္ရင္....
သည္ဘ၀မွာ ဘယ္အလုပ္ကိုပဲလုပ္ကိုင္ေနသည္ၿဖစ္ေစ အဲသည္အလုပ္ကို ေကာင္းေအာင္လုပ္ပါ။ ဘယ္သူ  မဆို ကိုယ္႔အလုပ္နဲ႔ ပတ္သတ္လာရင္ တၿခားသက္ရွိလူေတြေရာ၊ ကြယ္လြန္ၿပီးတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္္မ်ားနဲ႔ မေမြးဖြားေသး တဲ႔ သူမ်ားပါ ကိုယ္႔ထက္ဘယ္လိုမွ မသာႏို္င္ေအာင္ အေကာင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္သင္႔တယ္။
အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင္႔ ေလာေလာဆယ္ သင္ဟာ လမ္းသန္႔ရွင္းေရးသမား ၿဖစ္ေနတယ္ဆိုပါေတာ႔။ တံၿမက္စည္းလွည္းတဲ႔ အလုပ္ကိုပဲ မိုက္ကယ္အိန္ဂ်ယ္လို ပန္းခ်ီကားေတြ ေရးဆြဲသလို၊ ရွိတ္စပီးယား ကဗ်ာ လကၤာေတြ ေရးဖြဲ႕သလို၊ ေဗထိုးဗင္ဂီတေတးသြားေတြ သီကံုးသလို လက္ရာအေၿမာက္ဆံုးလုပ္ကိုင္စမ္းပါ။ အဲ ဒီအခါက်ေတာ႔ လူ႕ၿပည္ေနတဲ႔ လူေတြေရာ ေကာင္းကင္ဘံုက ပုဂၢိဳလ္ေတြပါရပ္ၿပီး “ ေဟာဒီမွာၾကည္႔စမ္း ေဟ႕... တကယ္႔ကို ထူၿခားတဲ႔ သန္႔ရွင္းေရးသမား လမ္းေတြေၿပာင္ေအာင္ ရွင္းေအာင္ လွည္းက်င္းထားလိုက္ တာ ” လို႔ ခ်ီးက်ဴးစကား ဆိုၾကရလိမ္႔မယ္ ။  တဲ႕ ။။ ။ ။ ။

ေဖၿမင္႔ ( စာဖတ္သမား၏ မွတ္စုမ်ား)